معصومه علینژاد قمی (زادهٔ ۲۰ شهریور ۱۳۵۵) که با نام مسیح علینژاد شناخته میشود، خبرنگار، روزنامهنگار، نویسنده، مجری تلویزیونیو فعال حقوق زنان ایرانی-آمریکایی است.او بنیانگذار و طراح جنبشهای آزادی یواشکی و چهارشنبههای سفید با هدف آزادی حجاب و رفع حجاب اجباری در ایران است. علینژاد یک بار ازدواج کرده و از همسرش جدا شدهاست که از این ازدواج یک فرزند پسر به نام پویان دارد.وی در سپتامبر سال ۲۰۱۴ با کامبیز فروهر خبرنگار ارشد بلومبرگ ازدواج کرد و اکنون ساکن نیویورک است.
زندگی و فعالیتهای مطبوعاتی
او خبرنگاری را از سال ۱۳۸۰ با روزنامهٔ همبستگی آغاز کرد و بعد از آن با ایلنا همکاری کرد. از او در روزنامههای شرق، بهار، هممیهن و اعتماد ملی نیز نوشتههایی منتشر شدهاست. علینژاد در مجلس شورای اسلامی ششم و هفتم خبرنگار پارلمانی بود. او در سال ۲۰۰۵ پرداخت عیدی ده میلیون ریالی به نمایندگان مجلس را در خبرگزاری ایلنا افشا کرد که جنجال بسیار آفرید و موجب اخراج وی از مجلس و دشنامهای (حتی جنسی) برخی از نمایندگان مجلس شد.
علینژاد در دوران فعالیت خود در روزنامهٔ اعتماد ملی مقالهای جنجالی به نام «آواز دلفینها» نوشت که در آن رفتار محمود احمدینژاد را به رفتار مربیان تربیت دلفین با دلفینها تشبیه کرده بود. او در این مقاله مردم رنجدیدهای که در سفرهای استانی گرد احمدینژاد جمع میشوند تا به او نامه دهند را، همانند دلفینهای گرسنهای دانسته بود که برای ربودن لقمهای غذا از دست مربی، صدا از خودشان درمیآورند و حرکات دلفریب نمایشی انجام میدهند. این نوشته که از نظر هیئت نظارت بر مطبوعات توهین به رئیسجمهور و ملت ایران تلقی میشد، منجر به عذرخواهی مهدی کروبی (مدیر مسئول روزنامه) شد. هفتهنامهٔ تایم، در این باره مقالهای به نام «’مسیح‘ در برابر احمدینژاد» نوشت.
در تابستان ۱۳۸۸، علینژاد مدتی را در ایالات متحدهٔ آمریکا به سر برد و تلاش کرد با باراک اوباما مصاحبه کند ولی با وجودی که ویزای آمریکا به منظور مصاحبه با اوباما به او داده شده بود، تا زمان پایان مهلت ویزای او، موافقت دولت آمریکا با درخواست مصاحبه نهایی نشد و علینژاد به انگلستان برگشت. در مدت حضور در آمریکا، علینژاد در چند جا در جمع ایرانیان معترض حاضر شد و از جمله در روز ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۰۹ در سان فرانسیسکو سخنرانی کرد و از جمله خطاب به حاکمیت ایران گفت «سی سال ما لرزیدیم، اینک شما بلرزید».او در ۲۹ اوت ۲۰۰۹ نیز مصاحبهای با صدای آمریکا انجام داد که به همراه قطعاتی از کارهای ویدیویی علینژاد با عنوان «یک توفان هوای تازه» پخش شد.
علینژاد در سال ۲۰۱۰ به همراه تعدادی دیگر از نویسندگان و روشنفکران ایرانی بنیاد ایران ندا را تأسیس کرد.
دیدار با مقامات دولت ترامپ
علینژاد در دیدار با مایک پومپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده، ۴ فوریه ۲۰۱۹
در فوریه ۲۰۱۹، مسیح علینژاد با مایک پمپئو، مقام ارشد دولت دونالد ترامپ دیدار کرد.رابرت پالادینو معاون سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده دربارهٔ این دیدار گفت: «وزیر خارجه پمپئو از خانم علینژاد برای شجاعت و فداکاری مداوم وی تشکر کرد.» علینژاد گفت که آنها ۳۵ دقیقه با هم دیدار کردند و بر این ادعا تأکید کردند که، «بسیاری از ایرانیان خواهان پایان جمهوری اسلامی هستند» آزاده معاونی، روزنامهنگار، بیان کرد که دولت ترامپ از جنبش فمینیستی ایران سوءاستفاده کرده و بهطور خاص از علینژاد به عنوان یک رهبر برجسته در این تلاش نام برد.
فشارها به خانواده علینژاد
همچنین ببینید: نقض حقوق روزنامهنگاران و خبرنگاران در جمهوری اسلامی ایران در مهر ماه ۱۳۹۸، مسیح علینژاد ویدیویی از برادرش علی علینژاد منتشر کرد که او پیش از بازداشت توسط مأموران وزارت اطلاعات برای مسیح فرستاده بود. برادرش در این ویدیو خطاب به مسیح و با گویش مازندرانی میگوید که پدر و مادر مسیح تا الان دو بار مورد فشار توسط مأموران وزارت اطلاعات قرار گرفتهاند تا در صدا و سیمای جمهوری اسلامی علیه وی صحبت کنند. وی همچنین به مسیح میگوید که حتی بعد از بازداشت او ساکت ننشیند و این موضوع را اطلاعرسانی کند. او پیشتر اظهار کرده بود که شاید خانوادهشان ناچار شوند علیه او مصاحبه کنند. وی به نقل از مادرش بیان کرد که او بارها به مأمورین گفته که فقط مسیح و علی در خانوادهشان با دیگران تفاوت فکری دارند و خواهان اعاده حیثیت خود در محلی زندگیاش است.
واکنشها به صفحه آزادیهای یواشکی
مسیح علینژاد در اردیبهشت ۱۳۹۳ شمسی صفحهٔ آزادی یواشکی زنان در ایران را در فیسبوک راهاندازی کرد که در آن زنان ایرانی عکسهایی از خودشان را منتشر کرده و دربارهٔ تجربههایشان از نبود آزادی پوشش برای زنان ایرانی و آرزوها و خواستههایشان در این مورد حرف میزنند. این صفحه بیش از ۱ میلیون دنبالکننده دارد.
راهاندازی و فعالیت در این صفحه با واکنش نهادهای حکومتی در ایران نیز مواجه شدهاست. کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران یکی از نخستین افرادی بود که به صورت رسمی نسبت به این صفحه واکنش نشان داده بود. او در بخشی از خطبههای نماز جمعه گفته بود: «گاهی در برخی از نقاط شهرها، روسریها برداشته میشود و بیحجابی کامل دیده میشود. انواع بیحجابی از طریق ماهواره و اینترنت به خانهها راه پیدا کردهاست».
وحید یامین پور مجری صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز در واکنش به صفحهٔ فیسبوک آزادیهای یواشکی در صفحهٔ گوگل پلاس و فیسبوک خود مسیح علینژاد را به فاحشهگری متهم و از وی بهعنوان روسپی یاد کرد. در همین رابطه گیتی پورفاضل، وکیل دادگستری که وکالت مسیح علینژاد را بر عهده گرفتهاست اعلام کرد که شکایت خود از صدا و سیما و نیز از وحید یامینپور را در دادسرا به ثبت رساندهاست. پورفاضل همچنین اعلام کرد که دادسرای رسانه شکایت مسیح علینژاد علیه وحید یامین پور را رسیدگی نمیکند و این موضوع تعجب ما را برانگیخته است.
الهام چرخنده بازیگر سینما و تلویزیون ایران نیز در اعتراض به صفحه آزادیهای یواشکی نامهای به مسیح علینژاد نوشت. چرخنده علینژاد را “خائن به دین و کشورش و ملعبه دست رسانههای خارجی” نامید و گفت: کاش میشد خواهرانه سیلی به صورتت میزدم. وی در ادامهٔ این نامه گلشیفته فراهانی را نیز بازیگر زن خودفروخته نامید.
تلاش جمهوری اسلامی برای ربودن وی
وزارت دادگستری آمریکا چهارشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۰، طی بیانیهای اعلام کرد که عملیاتی توسط دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران برای ربایش مسیح علینژاد در خاک آمریکا در جریان بوده که خنثی شدهاست. در این بیانیه اعلام شد که چهار نفر از متهمین فراری بوده و یکی از آنها به اسم نیلوفر بهادریپور دستگیر شدهاست.
خبرگزاریها این اتفاق را پوشش گسترده دادند و اعلام کردند که قرار بودهاست علینژاد پس از ربوده شدن به ونزوئلا منتقل شده و از آنجا با هواپیما به ایران برده شود.
متهمان فراری این پرونده علیرضا شوارقی فراهانی، ۵۰ ساله، محمود خاضعین، ۴۲ ساله، کیا صادقی ۳۵ ساله و امید نوری ۴۵ سال همگی شهروند ایران هستند که بنا به گفتهٔ دادگستری آمریکا هنوز در خاک این کشور و تحت تعقیب میباشند. اتهامات این افراد تلاش برای ربودن مسیح علینژاد و همچنین تلاش برای نقض تحریمهای آمریکا و توطئه برای کلاهبرداری بانکی و پولشویی اعلام شدهاست.
همچنین اعلام شد که قرار بودهاست سه نفر دیگر از فعالین ایرانی از کانادا و یک نفر از فعالین ایرانی از بریتانیا ربوده و به ایران منتقل شوند. نیروهای اطلاعاتی ایران قبلاً تلاش کرده بودند مسیح علینژاد را به ترکیه بکشانند و او را از آنجا بربایند که این عملیات ناموفق مانده بود.
مسیح علینژاد در حساب توئیتری شخصیاش با تأیید این خبر از افبیآی برای خنثی کردن این عملیات تشکر کرد.
ساعاتی پس از این اتفاق، وزارت خارجهٔ ایران اتهام ربودن مسیح علینژاد را سناریوی مضحک آمریکا خواند.
جایزهها و افتخارات
اولین جایزه امید از سوی بنیاد مهدی سمسار به عنوان روزنامهنگار جوان منتخب – سال ۱۳۸۵
جایزه حقوق زنان از سوی «اجلاس ژنو برای دموکراسی و حقوق بشر» برای بازتاب دادن صدای زنان ایرانی و مبارزهشان برای حقوق بشر، آزادیهای اساسی و برابری در صفحهٔ آزادی یواشکی زنان در ایران – سال 1393